ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਪਵਿੱਤਰ ਮਿੱਟੀ ਨੇ ਕਈ ਵੱਡੇ-ਵੱਡੇ ਸਪੁੱਤਰ ਜੰਮੇ, ਪਰ ਅੰਜੁਮ ਸਰੋਯਾ ਵਰਗਾ ਵਿਲੱਖਣ ਸ਼ਖ਼ਸ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਫੈਸਲਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ ਤੇ ਪਲੇ-ਬੜੇ ਅੰਜੁਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਲ ਐਸਾ ਨੇਹ ਬਣਾਇਆ ਜੋ ਸਭ ਲਈ ਇੱਕ ਉਦਾਹਰਣ ਹੈ। ਇਹ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ, اپنے ਲੋਕਾਂ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਉਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਿਆਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਪਿਆਰ ਦੇਖ ਕੇ ਕਈ ਹਿਰਦੇ ਝੰਝੋੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਉਹ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਲੱਖਾਂ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਦੀ ਧੜਕਣ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਆਪਣੇ ਸੁਨੇਹੇ “ਆਪਣੀ ਬੋਲੀ, ਆਪਣਾ ਦੇਸ, ਆਪਣਾ ਪੰਜਾਬ” ਉੱਤੇ ਕਾਇਮ ਹੈ , ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮੂਲ ਪਹਿਚਾਨ ਦੀ ਚੇਤਨਾ ਜਗਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਅੰਜੁਮ ਸਰੋਯਾ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹਰ ਉਸ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ।

ਬਚਪਨ ਤੇ ਪਿੱਛੋਕੜ

ਅੰਜੁਮ ਸਰੋਯਾ ਦਾ ਜਨਮ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦਿਲ ਫ਼ੈਸਲਾਬਾਦ ਜ਼ਿਲੇ ਦੇ ਇੱਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ । ਕਿਸਾਨ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿਚ ਪਲੇ-ਬੜੇ, ਉਸ ਨੇ ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਖੇਤਾਂ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਅਤੇ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਰਵਾਇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਸੁੱਖ-ਚੈਨ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ। ਘਰ ਦੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਤੋਂ ਪੰਜਾਬੀ ਲੋੜੀਆਂ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਸਾਖੀਆਂ ਸੁਣਦਿਆਂ ਉਸ ਨੇ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਨਾਲ ਅਟੁੱਟ ਮੋਹ ਪਾਲਿਆ। ਜਦੋਂ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਉਰਦੂ ਜਾਂ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਬੋਲੀਆਂ ਚੱਲਦੀਆਂ ਸਨ, ਅੰਜੁਮ ਆਪਣੇ ਆਤਮ-ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦੇ ਨਾਲ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਹੀ ਗੱਲ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਉਸਦੇ ਆਪਣੇਪਣ ਭਰੇ ਸੁਭਾਉ ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਨਾਲ ਸੱਚੇ ਜਜ਼ਬੇ ਨੇ ਉਸਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਅਜਿਹਾ ਰੰਗ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਦੀ ਚਮਕ ਅਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਐਵੇਂਗੀ।

ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਲਈ ਜਤਨ

ਨੌਜਵਾਨੀ ਵਿੱਚ ਕਦਮ ਧਰਦੇ ਹੀ ਅੰਜੁਮ ਨੇ ਵੇਖਿਆ ਕਿ ਸ਼ਹਿਰੀਕਰਨ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ-ਲਿਖਾਈ ਦੇ ਦਬਾਅ ਕਾਰਨ ਉਸਦੇ ਆਸਪਾਸ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਪਿੱਛੇ ਧੱਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਿੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਗੱਲਬਾਤ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੇ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਕਿ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਆਪਣੀ ਬੋਲੀ ਤੋਂ ਦੂਰ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ ਹੈ। ਇਸ ਅਹਿਸਾਸ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲੈ ਕੇ ਕੁਝ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ। ਕੁਝ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਅੰਜੁਮ ਨੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕੈਮਰਾ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਫੜ ਕੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਜੀਵਨ ਦੀਆਂ ਝਲਕਾਂ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਹ ਵੱਡਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸੀਧੀਆਂ-ਸਾਦੀਆਂ ਗੱਲਾਂ, ਪਿੰਡ ਦੇ ਮਜ਼ੇਦਾਰ ਕਿਸਸਿਆਂ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਹਾਸੇ-ਵਿਆੰਗ ਦੇ ਝੋਕੇ ਵੀਡੀਓ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲੱਗ ਪਿਆ। ਮੂਲ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਨੇ ਹੀ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਜੀਤ ਲਿਆ: ਅੰਜੁਮ ਦੀ ਸਾਦਗੀ ਭਰੀ ਬੋਲਚਾਲ ਅਤੇ ਮਿੱਠੀ ਪੰਜਾਬੀ ਨੇ ਸਭ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਮੁਰੀਦ ਬਣਾ ਲਿਆ।

ਅੱਜ ਅੰਜੁਮ ਆਪਣੇ YouTube ਚੈਨਲ, Facebook ਪੇਜ ਅਤੇ TikTok ਅਕਾਊਂਟ ਰਾਹੀਂ ਲਗਾਤਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸੰਸਕਾਰ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਟੈਂਟ ਵਿੱਚ ਖਾਸ ਧਿਆਨ ਇਹਨਾਂ ਪਹਲਾਂ ’ਤੇ ਰੱਖਦਾ ਹੈ:

• ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕ-ਕਹਾਣੀਆਂ, ਗੀਤ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਸਾਂਝ
• ਪਿੰਡ ਦੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜੀਵਨ ਤੇ ਰਸਮ-ਰਿਵਾਜਾਂ ਦੀਆਂ ਝਲਕਾਂ
• ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਣ ਦਾ ਹੌਸਲਾ ਅਤੇ ਮਾਣ ਦੇਣਾ

ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਭਾਂਡਿਆਂ (ਘੜਿਆਂ) ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲੋਕ-ਸੰਗੀਤ ਤੱਕ, ਉਹ ਹਰ ਪ੍ਰੰਪਰਾ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਚਾਵ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਹਰ ਇਕ ਵੀਡੀਓ ਵਾਇਰਲ ਹੋ ਕੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨਹੀਂ, ਲੱਖਾਂ ਤੱਕ ਵੀਊਜ਼ ਲੈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਬਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਆਪਣੀ ਜਬਾਨ ਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾਲ ਬੇਅੰਤ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ-ਪਰਸਾਰ ਲਈ ਆਯੋਜਿਤ ਸਮਾਗਮਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਅੰਜੁਮ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਆਪਣੇ ਤਜੁਰਬੇ ਸਾਂਝੇ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਲਈ ਉਤਸਾਹਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਮਰਕਜ਼ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਿਆਂ ਵੱਡੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ।

ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜਾਵ ਅਤੇ ਵੰਡ ਦੀ ਪੀੜਾ

ਅੰਜੁਮ ਸਰੋਯਾ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਦਾ ਵੀ ਸੱਚਾ ਪ੍ਰੇਮੀ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅਕਸਰ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਨੰਗੇ ਪੈਰ ਟੁਰਦਾ, ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਚੁੰਮਦਾ ਜਾਂ ਪਿੰਡ ਦੀਆਂ ਬੇਠਕਾਂ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ-ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨਾਲ ਹੱਸਾਂ-ਖੇਡਾਂ ਕਰਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਬੇਹੱਦ ਇਸ਼ਕ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਪ੍ਰੇਮ ਉਸਦੀ ਹਰ ਇਕ ਗੱਲ ਵਿੱਚ ਝਲਕਦਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਵੰਡ ਦਾ ਦਰਦ ਵੀ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਛੂੰਹਦਾ ਹੈ। ਅੰਜੁਮ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, “ਜੇ ਮੇਰੇ ਪਰ ਲੱਗ ਜਾਣ ਤਾਂ ਉੱਡ ਕੇ ਚੜ੍ਹਦੇ ਪੰਜਾਬ ਆ ਜਾਵਾਂ” —ਇਸ ਇੱਕ ਵਾਕ ਤੋਂ ਹੀ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਦਾ ਅਨੁਮਾਨ ਲੱਗ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵਾਸਤਵ ਵਿੱਚ, ਵੱਖਰੇ ਹੋਏ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਮੁੜ ਮਿਲਾਉਣ ਦੇ ਸੁਪਨੇ ਨੂੰ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਰਾਹੀਂ ਜੀਉਂਦਾ ਹੈ। ਅੰਜੁਮ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਿੱਚ ਉਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸੇ ਦਿਨ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਪਿਆਰ ਸਾਹਮਣੇ ਢਹਿ ਜਾਣਗੀਆਂ। ਆਪਣੀ ਮਾਂ-ਧਰਤੀ ਲਈ ਉਸਦਾ ਪ੍ਰੇਮ ਅਤੇ ਆਪਣਿਆਂ ਲਈ ਚਿੰਤਾ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਏਕਤਾ ਦਾ ਸੁਨੇਹਾ ਫੈਲਾਉਣ ਵੱਲ ਪ੍ਰੇਰਿਆ ਹੈ।

ਯੁਵਾ ਪੀੜ੍ਹੀ ’ਤੇ ਅਸਰ ਅਤੇ ਪ੍ਰੇਰਨਾ

ਅੰਜੁਮ ਸਰੋਯਾ ਨੇ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜਾਂ ਵੱਲ ਮੁੜ ਜਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਦੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ, ਬਹੁਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਹੁਣ ਪੰਜਾਬੀ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਗੌਰਵ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕਈ ਯੁਵਕ ਅੰਜੁਮ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਲਾ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਪੱਛਮ ਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਵੀ ਹੁਣ ਇਕ-ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲਈ ਉਤਸੁਕ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪਰਦੇਸ ਵਿੱਚ ਵੱਸਦੇ ਪੰਜਾਬੀ ਵੀ ਅੰਜੁਮ ਦੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡਾਂ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਖੁਸ਼ਬੂ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਅੰਜੁਮ ਸਰੋਯਾ ਦੀ ਜੀਵਨ-ਯਾਤਰਾ ਸਾਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਸੱਚੀ ਲਗਨ ਤੇ ਮਿੱਟੀ ਲਈ ਮੋਹ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਵੱਡਾ ਬਦਲਾਵ ਲਿਆ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਆਮ ਪਰ ਖਾਸ ਅੰਦਾਜ਼ ਨਾਲ, ਅੰਜੁਮ ਨੇ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਸਿਰਫ਼ ਬੋਲੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਾਡੀ ਪਹਿਚਾਨ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਿਲਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਿੱਥੇ ਵੀ ਰਹੀਏ, ਆਪਣੀਆਂ ਜੜ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਾ ਭੁੱਲੀਏ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਅੰਜੁਮ ਸਰੋਯਾ ਆਪਣੇ ਕੰਮ ਰਾਹੀਂ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਪਿਆਰ, ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਦੌਲਤਾਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲ ਕੇ ਰੱਖਣਾ ਸਾਡੇ ਆਪਣੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਹ ਜੋਸ਼ ਅਤੇ ਜਜ਼ਬਾ ਹਰ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਦਿਲ ਵਿੱਚ ਜਗ ਪਵੇਗਾ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਜੀਵੰਤ ਰੱਖ ਸਕਾਂਗੇ।

You May Also Like… https://punjabitime.com/sidhu-musewala-jatt-punjab/ ( ਸਿੱਧੂ ਮੂਸੇ ਵਾਲਾ )