Lakha Sidhana — ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜੁਝਾਰੂ ਸੋਚ ਅਤੇ ਹੱਕ ਲਈ ਲੜਨ ਦੀ ਪ੍ਰੇਰਣਾ। ਪੜ੍ਹੋ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ, ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਸਫਲਤਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ।
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!ਪਰਿਚਯ:
ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਇੱਕ ਨਿੱਜੀ ਪਿੰਡ ਸਿਧਾਣਾ ਦਾ ਇੱਕ ਜਵਾਕ ਲੱਖਵੀਰ ਸਿੰਘ ਸਿਧਾਣਾ, ਜੋ ਕਿ Lakha Sidhana ਦੇ ਨਾਂ ਨਾਲ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ, ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਐਸਾ ਮੋੜ ਲੈ ਕੇ ਗਿਆ ਜਿਸਨੇ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿਤਾ।
ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਡਰਾਉਨੇ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ’ਤੇ ਕਤਲ, ਕਤਲ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼, ਲੂਟ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਦੋ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗੰਭੀਰ ਕੇਸ ਦਰਜ ਸਨ। ਪਰ ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਸਿਰਫ਼ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਉਸ ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਹੈ ਜੋ ਲੱਖਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਲਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਜਿਗਰਲੇ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਪਿਆਰ ਜਾਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਧਰਮ ਬਣਾ ਲਿਆ।
ਇਹ ਲੇਖ Lakha Sidhana ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸੁਆਰਥੀ ਸਫਰ ਨੂੰ ਭਾਵੁਕ ਅੰਦਾਜ਼ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ: ਕਿਵੇਂ ਇਕ ਅਪਰਾਧਿਕ ਪਿਛੋਕੜ ਰੱਖਣ ਵਾਲਾ ਨੌਜਵਾਨ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀਆਂ ਸਲਾਖਾਂ ਪਿੱਛੋਂ ਗੁਜ਼ਰ ਕੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ, ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਸੇਵਾ ਰਾਹੀਂ ਇੱਕ ਅਦਰਸ਼ ਬਣ ਗਿਆ। ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਮੱਕਸਦ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹਿਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਸੋਚਣ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਹ ਦਰਸਾਉਣਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇ ਇਨਸਾਨ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਆਪਣਾ ਰਸਤਾ ਬਦਲ ਕੇ ਸੰਸਾਰ ਲਈ ਮਿਸਾਲ ਬਣ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ: ਸਿਧਾਣਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਬਚਪਨ ਅਤੇ ਜਵਾਨੀ
Lakha Sidhana ਦਾ ਜਨਮ 1985 ਵਿੱਚ ਬਠਿੰਡਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਸਿਧਾਣਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ। ਆਮ ਪਿੰਡਾਂ ਵਾਂਗ, ਸਿਧਾਣਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਿਸਾਨੀ ਤੇ ਮਜ਼ਦੂਰੀ ਦੀ ਰਵਾਇਤ ਰਈ ਹੈ। ਲੱਖਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਪਿੰਡ ਦੇ ਸਕੂਲ ਤੋਂ ਹੀ ਹੋਈ।
ਬਚਪਨ ਤੋਂ ਹੀ ਉਹ ਸਾਹਸੀ ਸੁਭਾਉ ਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਕਬੱਡੀ ਵਰਗੇ ਖੇਡਾਂ ਵਿੱਚ ਵਧ-ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਹਿੱਸਾ ਲੈਂਦਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਦੋ ਵਾਰੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀਆਂ – ਇੱਕ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਇੱਕ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ, ਜਿਸਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਵਿੱਦਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਗੰਭੀਰ ਸੀ। ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ Lakha Sidhana ਨੇ ਕਦੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋਣ ਦਾ ਖ਼ਵਾਬ ਵੀ ਦੇਖਿਆ ਸੀ
ਅਤੇ ਉਹ ਕਬੱਡੀ ਦਾ ਖਿਡਾਰੀ ਵੀ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਚਰਚੇ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂ ਤੋਂ ਹੀ ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਰ ਜਾਣ ਦੀ ਚਾਹ ਸੀ – ਚਾਹੇ ਉਹ ષ્ટ્ર ਦੀ ਸੇਵਾ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਖੇਡ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਸਭਦਾ ਨਾਮ।ਪਰ ਜਵਾਨੀ ਦੇ ਇਸ ਮੋੜ ਤੇ, ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਨੌਜਵਾਨ ਦਾ ਜੀਵਨ ਦਿਸ੍ਹਾ ਧੁੰਦਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, Lakha Sidhana ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਵੀ ਚੋਣਾਂ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਪ੍ਰਸੰਗ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹੋਏ, 2000 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ, ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਨਾਲ ਜੂਝ ਰਹੇ ਸਨ। ਇਸੇ ਦੌਰਾਨ ਪੰਜਾਬੀ ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਗੈਂਗਸਟਰ ਜੀਵਨ ਦੀ ਚਮਕ-ਡਮਕ ਨੇ ਕਈਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਵਿੱਚ ਲੈ ਲਿਆ।
ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਵੀ ਇਸ ਤੋਂ ਅਤਾ ਨਾ ਰਹਿ ਸਕਿਆ। ਪਿੰਡ ਦੇ ਮਾਹੌਲ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਨੌਜਵਾਨ ਕਈ ਵਾਰ ਗਲਤ ਸੰਗਤ ਵਿੱਚ ਪੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਥੇ Lakha Sidhana ਨੇ ਵੀ ਕਾਲਜ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਗੂ ਵਜੋਂ ਚੋਣਾਂ ਲੜਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਛੋਟੇ-ਮੋਟੇ ਝਗੜੇ ਅਤੇ ਲੜਾਈ-ਝਗੜੇ ਉਸਦੇ ਲਾਇਆਪੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਕਾਲਜ ਦੇ ਕੈਂਪਸ ਦੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਹਿੰਸਕ ਰੂਪ ਧਾਰ ਲੈਂਦੀ। ਇਹੀ ਉਹ ਸਮਾਂ ਸੀ ਜਦੋਂ ਲੱਖਾ ਪਹਿਰੇ ਪਹਿਰੇ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਵਲ ਵੱਧ ਵੱਧ ਖਿੱਚਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਅੰਧੇਰੀ ਰਾਹ ਤੇ ਜਾਂਦਿਆਂ
ਨੌਜਵਾਨੀ ਦੀ ਤਨਗਈ ਤੇ ਗਲਤ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਕਾਰਨ Lakha Sidhana ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਮੋੜ ਲਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਅਪਰਾਧਿਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਾ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਉਹ ਸਿਆਸਤ ਦੇ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰੀ ਦਾ ਗਲਤ ਫਾਇਦਾ ਚੁਕਾਇਆ।
ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾ ਸ਼ਿਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਇਕ ਨੇਤਾ ਸਿਕੰਦਰ ਸਿੰਘ ਮਲੂਕਾ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਕੰਮ ਦੇ ਤਹਿਤ ਉਹ ਵੋਟਾਂ ਦੇ ਚਲਾਨਿਆਂ ’ਚ ਤੇ ਬੂਥ ਕਬਜ਼ਿਆਂ ’ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ। ਇਹਨਾਂ ਹਰਕਤਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਕਿਹਾ ਜਾਣ ਲੱਗਾ “ਗੈਂਗਸਟਰ” ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ਕਾਲਜ ਦੀ ਛਾਤਰਸੰਘ ਹੋਈ ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਇਹ ਅੰਧੇਰਾ ਸਫਰ ਹੁਣ ਗੌਣ ਅਪਰਾਧਾਂ ਤੋਂ ਵਧੇਰੇ ਭਿਆਨਕ ਅਪਰਾਧਾਂ ਵੱਲ ਵੱਧ ਚਲਾ।Lakha Sidhana ਖਿਲਾਫ਼ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਬਹੂਤੇ ਗੰਭੀਰ ਮੁਕੱਦਮੇ ਦਰਜ ਹੋਣ ਲੱਗੇ।
Booth ਕਬਜ਼ੇ, ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਯਤਨ (ਕਤਲ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼), ਇੱਕ-ਅੱਧ ਹੱਤਿਆ, ਲੂਟ-ਖੋਹ ਅਤੇ ਹਥਿਆਰ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਵਰਗੇ ਕਈ ਕਾਰਨਾਵਾਂ ਲਈ ਉਹਨੇ ਥਾਣਿਆਂ ’ਤੇ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਵਾਇਆ। ਇਹ ਇੱਕ ਐਸੀ ਗਲਤ ਰਾਹ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਹਰ ਅਗਲਾ ਕਦਮ ਉਸਨੂੰ ਹਿੰਸਾ ਅਤੇ ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਗਹਿਰਾਈ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।
2004 ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰੀ ਉਸਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਹਵਾ ਲੱਗੀ, ਜਦੋਂ ਉਹ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋ ਕੇ ਕੈਦ ਹੋਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 2017 ਤੱਕ ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਚੁੱਕਾ ਸੀ, ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਮੁਕੱਦਮੇ ’ਚ ਸਜ਼ਾ ਹੋਈ, ਕਦੇ ਜਮਾਨਤ ’ਤੇ ਛੁੱਟਿਆ, ਪਰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਧਾਰਾ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਦ ਫਿਰ ਨੇਕ ਰਸਤੇ ਤੋਂ ਭਟਕ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।ਪੰਜਾਬੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਗੈਂਗਸਟਰ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਬਹੁਤ ਫੈਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਨੌਜਵਾਨ ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੇ ਫੇਸਬੁੱਕ ਪੇਜ਼ ਤੇ ਅਸਲਾ ਲਹਿਰਾਉਂਦਿਆਂ ਫੋਟੋਆਂ ਦੇਖ ਕੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਸਨ।
Lakha Sidhana ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਇੱਕ ਇਨਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਕਬੂਲਿਆ ਕਿ ਉਹ ਸਮੇਂ ਉਹ ਵੀ ਇਸ ਝੂਠੀ ਸ਼ੌਹਰਤ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ’ਚ ਮਸਤ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਲੋਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਲਫ਼ੰਡਰ ਗਰੂਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀਰੋ ਸਮਝ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸੈਲਫ਼ੀਆਂ ਖਿੱਚਦੇ ਸਨ। ਪੰਜਾਬੀ ਗਾਇਕੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਹਥਿਆਰਾਂ ਤੇ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਦੀ ਮਹਿਮਾ ਹੋ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਗੀਤ ਸਿੱਧੇ ਉਸਦੀ ਹੀ ਜੀਵਨ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਰੌਣਕਾ ਨਾਲ ਬਿਆਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਸਭ ਨੇ ਮਿਲ ਕੇ ਲੱਖਾ ਨੂੰ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਰਾਹ ’ਤੇ ਬਦਕਿਸਮਤੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ।
ਜੇਲ੍ਹ ਦੀਆਂ ਸਲਾਖਾਂ ਪਿੱਛੇ: ਸਜ਼ਾ, ਪਛਤਾਵਾ ਤੇ ਸਿਖਰ ਦੀ ਉਮੀਦ
ਜਿਵੇਂ-ਜਿਵੇਂ ਕੇਸਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਧਦੀ ਗਈ, Lakha Sidhana ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ’ਚ ਗੁਜ਼ਾਰਨਾ ਪਿਆ। ਉਹ 26 ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੌਜਦਾਰੀ ਕੇਸਾਂ ਦਾ ਸਾਮਨਾ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਖੂਨ-ਖਰਾਬੇ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸਨ। ਕਈ ਵਾਰ ਉਹ ਜ਼ਮਾਨਤ ’ਤੇ ਬਾਹਰ ਆਉਂਦਾ, ਕਈ ਵਾਰ ਮੁੜ ਕੋਈ ਨਵਾਂ ਕਾਰਨ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਪੁਲੀਸ ਹਿਰਾਸਤ ’ਚ ਵਾਪਸ ਜਾਣਾ ਪੈਂਦਾ। ਇਸ ਉਥਲ-ਪੁਥਲ ਭਰੀ ਜਿੰਦਗੀ ਨੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਬਹੁਤ ਦੁਖੀ ਕੀਤਾ।
ਜੇਲ੍ਹ ਦਾ ਅਨੁਭਵ Lakha Sidhana ਲਈ ਹਰ ਵਾਰੀ ਨਵਾਂ ਹੁੰਦਾ ਪਰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਾਰ ਸੁਖਦਾਈ ਨਹੀਂ। Faridkot ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੌਰਾਨ ਲੱਖਾ ਨੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਫੇਸਬੁੱਕ ਲਾਈਵ ਕੀਤਾ ਜੋ ਬਹੁਤ ਵਾਇਰਲ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਮਾਰਚ 2017 ਵਿੱਚ ਜੇਲ੍ਹ ਅੰਦਰ ਸ਼ਿਫਟ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ ਕਿ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ “ਹਰ ਚੀਜ਼” ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੈ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਮੁੱਲ ਚੁਕਾਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਰੱਖਦੇ ਹੋ – ਇਤਨੇ ਤੱਕ ਕਿ ਜੇਲ੍ਹ ਨੂੰ ਉਹ “ਨਸ਼ਿਆਂ ਦਾ ਅੱਡਾ” ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਜਿਥੇ ਪੈਸੇ ਦੇ ਬਦਲੇ ਕੁਝ ਵੀ ਮਿਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਬਿਆਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜੇਲ੍ਹ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ’ਚ ਪਾਈ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਬਦਹਾਲੀ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਘੁਸਪੈਠੀ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਚਾਰ ਦੀਵਾਰੀ Lakha Sidhana ਲਈ ਸੋਚ-ਵਿਚਾਰ ਦਾ ਵੇਲਾ ਵੀ ਸਾਬਤ ਹੋਈ। ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਇਨਸਾਨ ਇਸਤਰ੍ਹਾਂ ਕੈਦ ਹੋ ਕੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਫੈਸਲਿਆਂ ਬਾਰੇ ਸੋਚਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪਛਤਾਵੇ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ ਖੁਲ੍ਹਣ ਲੱਗ ਪੈਂਦੇ ਹਨ। ਲੱਖਾ ਨੇ ਵੀ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਆਪਣੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਮਹਿਸੂਸਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਕਿਤਾਬਾਂ ਰੱਖਦਾ, ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਦਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਕੋਲ ਸਮਾਂ ਵਰਤੋਂ ਲਈ ਇਹ ਹੀ ਸਭ ਤੋਂ ਚੰਗਾ ਤਰੀਕਾ ਸੀ।
ਉਸਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਦੌਰਾਨ ਬਹੁਤ ਪੜ੍ਹਿਆ – ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥ, ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ – ਇਸ ਸਭ ਨੇ ਉਸਦੇ ਮਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਰੌਸ਼ਨੀ ਜਗਾਈ। ਇਸ ਸ਼ਿੱਖਿਆ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਗੌਰਵਸ਼ਾਲੀ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਯਾਦ ਦਿਵਾਈ, ਜਿੱਥੇ ਸਾਡੇ ਵਡੇਰੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਨੇ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਦਿਤੀਆਂ ਸਨ। ਇਹ ਸੋਚ ਸਮੇਂ ਨਾਲ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਜਗੀ ਕਿ ਉਹ ਨੇਗੇਟਿਵ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਸਨਾਤਨ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਸਕਦਾ – ਜੇ ਇਨਸਾਨ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਰਮਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲ ਕੇ ਸਮਾਜ ਲਈ ਚੰਗਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਹੀ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਾਕਿਆ ਵਾਪਰਿਆ ਜਿਸਨੇ Lakha Sidhana ਨੂੰ ਅੰਦਰੋਂ ਝੰਜੋੜ ਦਿੱਤਾ। 2012 ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਉਹ ਇਕ ਗੈਂਗਵਾਰ ਵਿਚ ਫਸ ਗਿਆ, ਉਸ ਨੂੰ ਗੋਲ਼ੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ。ਲੱਖਾ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਕਿ 2012 ਦੀ ਉਸ ਹਿੰਸਕ ਮੁਠਭੇੜ ’ਚ ਉਹ ਥੋਡ਼ੇ ਫਰਕ ਨਾਲ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਜਾਣੋਂ ਬਚ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਫਿਰ 2013 ਵਿੱਚ ਵੀ ਉਸ ’ਤੇ ਕਾਤਲਾਨਾ ਹਮਲਾ ਹੋਇਆ ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਸਦੇ ਸੀਨੇ ਤੇ ਅਤੇ ਪੇਟ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਮਿਲਾਕੇ ਸੱਤ ਗੋਲੀਆਂ ਲੱਗੀਆਂ। ਬਹੁਤੇ ਨੇ ਇਹ ਸੋਚ ਲਿਆ ਸੀ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਬਚਣਾ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਜੀਉਂਦਾ ਰਿਹਾ – ਜਿੱਦਾਂ ਕਿਸੇ ਅਦ੍ਰਿਸ਼ਅ ਹਾਥ ਨੇ ਉਸਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ।
ਇਹ ਝਟਕਾ ਉਸ ਲਈ “ਪਰਮਾਤਮਾ ਦਾ ਸੰਕੇਤ” ਸੀ ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜਦ ਪਰਮਾਤਮਾ ਨੇ ਉਸਦੀ ਜਾਣ ਬਖ਼ਸ਼ੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਬੇਕਾਰ ਨਹੀਂ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ। ਇਸ ਹਾਦਸੇ ਨੇ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਨੂੰ ਝੰਕੌਰਿਆ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਹਿਸਾਸ ਜਨਮਿਆ ਕਿ ਜੇ ਉਸਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜੀਵਨ ਮਿਲਿਆ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਸਦਾ ਇਸਤ ਸਮਾਜ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਕੋਠੜੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਇਹ ਗਿਆਨ ਹੋਇਆ ਕਿ ਕੁਦਰਤ ਹਰ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਇੱਕ ਸੰਕੇਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਰੁੱਖ ਮੋੜ ਸਕੇ, ਪਰ ਇਹ ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਉਸ ਸੰਕੇਤ ਨੂੰ ਸਮਝ ਕੇ ਕਦਮ ਚੁੱਕਦਾ ਹੈ ਜਾ ਨਹੀਂ।
ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਮੋੜ: ਜਦੋਂ ਜ਼ਮੀਰ ਨੇ ਆਵਾਜ਼ ਮਾਰੀ
ਜੇਲ੍ਹ ’ਚ ਬੀਤਿਆ ਸਮਾਂ ਅਤੇ ਮੌਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਵਾਪਸੀ Lakha Sidhana ਲਈ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਟਰਨਿੰਗ ਪੌਇੰਟ ਸਾਬਤ ਹੋਏ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਅਤੇ ਪਤਨੀ, ਜੋ ਕਿ ਉਸਦੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਜੀਵਨ ਕਾਰਨ ਅਨੇਕ ਪੀੜਾਂ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਨ, ਇਕ ਵਾਰ ਪੁਲੀਸ ਵੱਲੋਂ ਪੁੱਛਗਿੱਛ ਲਈ ਉਠਾ ਲਈ ਗਈਆਂ। ਜਦੋਂ ਲੱਕ੍ਹਾ ਨੇ ਸੁਣਿਆ ਕਿ ਉਸਦੀ ਗੈਰਹਾਜ਼ਰੀ ਵਿੱਚ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਉਸਦੇ ਘਰ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਹਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਹੈ,
ਉਸਦਾ ਦਿਲ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਇਹ ਸੰਘੇਸਾ ਸੀ ਉਸਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਕਰਵਾਉਣ ਲਈ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਕਈ ਕੇਸਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਲਜ਼ਿਮ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਫਰਾਰ ਸੀ, ਪਰ ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਉਸਦੀ ਅੰਤਰ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਜੰਜੋੜ ਕੇ ਰੱਖ ਦਿਤਾ। ਲੱਖਾ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਕਰਤੂਤਾਂ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਮਾਸੂਮ ਪਰਿਵਾਰਿਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਇਕ ਵੱਡਾ ਪਾਪ ਹੈ।
ਇਕ ਹੋਰ ਵੱਡੀ ਗੱਲ ਜੋ Lakha Sidhana ਦੀ ਸੋਚ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦਗਾਰ ਹੋਈ, ਉਹ ਸੀ ਉਸਦਾ ਸਾਮਨਾ ਆਪਣੀਆਂ ਹੀ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਨਾਲ। ਉਸਨੇ ਸਵੀਕਾਰਿਆ ਕਿ ਉਸਦੇ ਨੌਜਵਾਨੀ ਦੇ ਨੇਰਤੇ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸਮਾਜ ਨਾਲ ਇੰਸਾਫ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ। ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਉਹ ਆਪੋ ਨੇ “ਗੈਂਗਸਟਰ” ਦੀ ਛवि ਬਣਾਈ ਹੋਈ ਸੀ,
ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ, ਉਸਦੇ ਮਨ ਦੇ ਕਿਸੇ ਕੋਨੇ ਵਿੱਚ ਹਾਲੇ ਵੀ ਨਿਰਦੋਸ਼ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਹੰਦਰਦ ਭਾਵਨਾ ਜਿਊਂਦੀ ਸੀ। ਜੇਲ੍ਹ ’ਚ ਰਹਿੰਦਿਆਂ ਉਸਨੇ ਕਈ ਕਮਜ਼ੋਰ ਤੇ ਪੀੜਿਤ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ, ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਜੋ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ ਸੋਧ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਜਮਾਨਤ ’ਤੇ ਬਾਹਰ ਆਇਆ, ਤਾਂ ਉਸਨੇ ਪੱਕਾ ਫੈਸਲਾ ਕਰ ਲਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਨੂੰ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਚਲਾਉਣਾ ਹੈ।
ਬਦਲਾਅ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ Lakha Sidhana ਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਗਲਤ ਸੰਗਤ ਛੱਡਣ ਤੋਂ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਪਰਾਧ ਵੱਲ ਧਕਕਾ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਲੱਖਾ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਤੋਂ ਦੂਰੀ ਬਣਾਈ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਕਿ Lakha Sidhana ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਸ਼ਚਿਤ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਸਮਾਜੀ ਕੰਮਾਂ ਵਿੱਚ ਜੁਟ ਗਿਆ। ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਨੇ ਮੌਤ ਦੇ ਦਵਾਰ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਮੁੜ ਕੇ ਜਨਮ ਲਿਆ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਫਿਰ ਕਿਸੇ ਤੋਂ ਨਹੀਂ ਡਰਦਾ,
ਕਿਉਂਕਿ ਮੌਤ ਦਾ ਭੀ ਅਬੈ ਹੋ ਸੁਕਦਾ ਹੈ। ਲੱਖਾ ਨੇ ਵੀ ਫਿਰ ਮੌਤ ਦਾ ਡਰ ਆਪਣੇ ਮਨੋਂ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ, “ਜੇ ਮੈਨੂੰ ਗੋਲੀ ਨਾਲ ਮਾਰਨਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਦੋਂ ਮਰ ਜਾਂਦਾ, ਹੁਣ ਮੈਨੂੰ ਕਿਸੇ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਨਹੀਂ ਰਹੀ; ਸੜਕ ਹਾਦਸੇ ’ਚ ਵੀ ਲੋਕ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਤਾਂ ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਹੁਣ ਮੈਂ ਸਿਰਫ਼ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਧੜਕਦਾ ਦਿਲ ਰੱਖਦਾ ਹਾਂ”।ਇਹ ਉਹ ਖਸ਼ਣ ਸੀ ਜਦੋਂ Lakha Sidhana ਨੇ ਆਪਣੇ ਗੁਨਾਹਾਂ ਲਈ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਮਾਫ਼ੀ ਮੰਗਣੀ ਅਤੇ ਪਛਤਾਵਾ ਜਤਾਉਣਾ ਵੀ ਸਿੱਖ ਲਿਆ।
ਉਹ ਆਪਣੇ ਭੂਤਕਾਲ ਨੂੰ ਨਕਾਰਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਉਸਦੀ ਗੱਲ ਜਨਤਕ ਮੰਚਾਂ ’ਤੇ ਕਰਦਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜੋ ਲੋਕ ਸਮਝ ਸਕਣ ਕਿ ਕਿਹੜੀ ਰਾਹ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਹੈ ਤੇ ਉਸਤੇ ਨਾ ਚੱਲਣ। 2022 ਦੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੌਰਾਨ ਲੱਖਾ ਨੇ ਇਹ ਮੰਨਿਆ ਕਿ ਇਕ ਵੱਡੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਅਤੈਹਾਸਿਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਅਪਰਾਧ ਦੇ ਜਾਲ ਵਿੱਚ ਫਸਾਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਆਪ ਹਿੰਸਾ ਦੌਰਾਨ ਆਪਣੇ ਸਰੀਰ ’ਚ ਤਿੰਨ ਗੋਲ਼ੀਆਂ ਖਾ ਚੁੱਕਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਦਾ ਟਰੱਫ਼ ਪਲ ਸਾਬਤ ਹੋਈਆਂ। ਉਹ ਖੁੱਲ੍ਹ ਕੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ, “ਮੈਨੂੰ ਆਪਣੇ ਅਪਰਾਧਮਈ ਅਤੀਤ ’ਤੇ ਡੂੰਘਾ ਪਛਤਾਵਾ ਹੈ।
ਮੈਂ ਉਹ ਰਸਤਾ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਲਈ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਹੈ”। ਇੱਕ ਗੈਰਕਾਨੂੰਨੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਛੱਡ ਕੇ ਸੁਧਰਵਾਂ ਦੀ ਰਾਹ ’ਤੇ ਚਲਣ ਦਾ ਇਹ ਸਾਹਸਿਕ ਕਦਮ Lakha Sidhana ਲਈ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਪਰ ਉਸਨੇ ਦਿਲੋਂ ਇਹ ਮੁਰਾਦ ਕਰ ਲਈ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਆਪਣੇ ਜਨਮਭੂਮੀ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਕੁਝ ਚੰਗਾ ਕਰ ਕੇ ਦਿਖਾਵੇਗਾ।
ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਦੀ ਰਾਹ ’ਤੇ ਕਦਮ
ਅਪਰਾਧ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਤਲਾਕ ਦੇ ਕੇ Lakha Sidhana ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਠਾਨ ਲੀ। ਜੇਲ੍ਹ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ’ਤੇ, ਉਸਨੇ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮੋਟ ਕਰਨ ਦਾ ਬੀੜਾ ਚੁੱਕਿਆ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਦਾ ਮਾਮਲਾ ਉਸਦੇ ਦਿਲ ਦੇ ਕਰੀਬ ਸੀ, ਸ਼ਾਇਦ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਕੋਠੜੀ ਵਿੱਚ ਬਹਿਤੇ ਉਹਨੇ ਅਨੇਕ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਅਤੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਸਨ।
2017 ਵਿੱਚ ਉਸਦਾ ਨਾਮ ਮਾਲਵਾ ਯੂਥ ਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਜਿਸਨੇ ਬਠਿੰਡਾ-ਬਰਨਾਲਾ ਹਾਈਵੇ ’ਤੇ ਹਿੰਦੀ ਤੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਲਿਖਤਾਂ ਵਾਲੇ ਸਾਈਨਬੋਰਡਾਂ ਨੂੰ ਕਾਲਾ ਕਰਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਉੱਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਨਾਂ ਉਪਰ ਕਰਨ ਦੀ ਮੰਗ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਅੰਦੋਲਨ ਕੀਤਾ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਲੱਖਾ ਮੁੜ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਹੋਇਆ ਪਰ ਇਹ ਗਿਰਫ਼ਤਾਰੀ ਇਕ ਨਵੇਂ मकਸਦ ਲਈ ਸੀ –
ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਹੱਕ ’ਚ। ਅਦਾਲਤਾਂ ’ਚ ਕਿਹੜਾ ਮਾਮਲਾ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਇਹਹੁੰ ਵੱਧ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ Lakha Sidhana ਹੁਣ ਇੱਕ ਸਮਾਜਿਕ ਜਤੱਬਰ ਵਜੋਂ ਵੇਖਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਜੋ ਆਪਣੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਹੱਕਾਂ ਲਈ ਅਵਾਜ਼ ਬੁਲੰਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ।Lakha Sidhana ਨੇ ਵਿਭਿੰਨ ਸਮਾਜੀ ਕਾਜ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਗ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਹ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀ ਬੇਟੀਆਂ ਦੀ ਸ਼ਾਦੀਆਂ ਕਰਵਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ,
ਕਈ ਥਾਂ ਧੱਕੇ ਖਾਂ ਰਹੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਅੱਗੇ ਆਇਆ। ਲੋਕ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਭੁਲਾਣ ਲੱਗ ਪਏ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਲੱਖਾ ਹੈ ਜਿਸਦੇ ਕਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਬਣਦੂਕ ਹੁੰਦੀ ਸੀ; ਹੁਣ ਉਸਦੇ ਹੱਥ ਖਿੱਚੇ ਹੋਏ ਗਰੀਬਾਂ ਦੇ ਸਾਥ ਲਈ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਹੇ ਸਨ।ਉਸਦੀ ਚਵੀ ਵੀ ਦੋਹਰੀ ਸਨ – ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਕੁਝ ਲੋਕ ਹਾਲੇ ਵੀ ਉਸਨੂੰ ਅਪਰਾਧੀ ਪਿਛੋਕੜ ਕਰਕੇ ਸੰਦੇਹ ਦੀ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਵੇਖਦੇ, ਪਰ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਆਮ ਜਨਤਾ ਵਿੱਚ ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਲੱਖਾ ਹੁਣ ਹੀਰੋ ਬਣ ਕੇ ਉभर ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਇਹਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਵਜ੍ਹਾ ਉਸਦੀ ਨਿੱਖਰੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਬੇਬਾਕੀ ਸੀ। ਉਹ ਮੰਚ ’ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੋ ਕੇ ਨਿਡਰਤਾ ਨਾਲ ਕਹਿੰਦਾ ਕਿ “ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ’ਤੇ ਕੋਈ ਬਦਮਾਸ਼ ਤੇ ਗੈਂਗਸਟਰ ਦਾ ਅੰਤ ਪੱਕਾ ਹੈ। ਜੇ ਮੈਂ ਵੀ ਇਸ ਰਾਹ ਤੇ ਚੱਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਤਾਂ ਸ਼ਾਇਦ ਅੱਜ ਲੋਕ ਮੇਰਾ ਨਾਮ ਕਿਸੇ ਬੁਰੇ ਸੰਬੰਧ ਨਾਲ ਯਾਦ ਕਰਦੇ। ਪਰ ਹੁਣ ਮੇਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਮਿਸ਼ਨ ਹੈ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀyat ਦੀ ਰਖਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਭਲਾਈ।”
2012 ਵਿੱਚ, ਆਪਣੇ ਸੋਚ ਵਿੱਚ ਆਏ ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਿਆਸਤ ’ਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ। People’s Party of Punjab (PPP) ਜੋ ਕਿ ਮਨਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਬਾਦਲ (ਮੌਜੂਦਾ वित ਮੰਤਰੀ) ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਪਾਰਟੀ ਸੀ, ਉਸਨੇ Lakha Sidhana ਨੂੰ Rampura Phul ਤੋਂ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣ ਲੜਨ ਲਈ ਟਿਕਟ ਦਿੱਤਾ।
ਇਹ ਲੱਖਾ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵਾਂ ਤਜਰਬਾ ਸੀ: ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਕੋਠੜੀ ਤੋਂ ਨਿਕਲ, ਹੁਣ ਲੋਕਤੰਤਰ ਦੇ ਅਖਾੜੇ ਵਿੱਚ ਕਦਮ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਚੋਣ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਜਮਾਨਤ ਤੱਕ ਜ਼ਬਤ ਹੋ ਗਈ, ਪਰ ਇਹ ਸ਼ਿਕਸਤ ਵੀ ਉਸਦੇ ਹੌਸਲੇ ਨੂੰ ਪਸਤੇ ਨਾ ਕਰ ਸਕੀ। ਇਸ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਅੰਦਰ ਇਕ ਚੰਗੇ ਨਾਗਰਿਕ ਅਤੇ ਆਗੂ ਬਣਨ ਦੀ ਲਲਕ ਜਨਮ ਲੈ ਚੁੱਕੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਜਨਤਕ ਮੰਚਾਂ ਰਾਹੀਂ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਉਹਦੇ ਵਰਗੇ ਭਟਕੇ ਹੋਏ ਨੌਜਵਾਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
You May Also Like… https://punjabitime.com/diljit-dosanjh/
ਕਿਸਾਨੀ ਆੰਦੋਲਨ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ
ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ, 2020-21 ਵਿਚ ਪੰਜਾਬ ਸਮੇਤ ਪੂਰੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਲਈ ਇਤਿਹਾਸੀ ਪੜਾਅ ਆ ਗਿਆ। ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਲੰਘਾਏ ਤਿੰਨ ਕਿਸਾਨ ਵਿਰੋਧੀ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਵਿਆਪਕ ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਨੂੰ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੱਕ ਘੇਰੇ ਰੱਖਿਆ।
ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਨੇ ਹਰ ਪਾਸੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੁਡ਼ਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ – ਕਿਸਾਨ, ਮਜ਼ਦੂਰ, ਕਲਾ-ਕਾਰ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ – ਅਤੇ Lakha Sidhana ਇਸ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰमुख ਚਿਹਰਾ ਬਣ ਕੇ ਉਭਰਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਖੁਦ ਕਿਸਾਨ ਯੂਨੀਅਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਮੰਚਾਂ ’ਤੇ ਸਾਬਕਾ ਗੈਂਗਸਟਰਾਂ ਜਾਂ ਅਤਿਵਾਦੀ ਪਿਛੋਕੜ ਵਾਲੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਬੋਲਣ ਤੋਂ ਵਿਚਾਰੇ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਨ ਰੋਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ,
ਪਰ ਲੱਖਾ ਨੇ ਕਿਸੇ ਰਸਮੀ ਪੌਡੇ ਦੀ ਪ੍ਰਵਾਹ ਨਾ ਕਰਦਿਆਂ, ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾ ਕੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਅਦਾ ਕੀਤਾ।ਸਤੰਬਰ 2020 ਵਿਚ ਪਟਿਆਲਾ-ਹਰਿਆਣਾ ਸਰਹੱਦ ’ਤੇ ਸ਼ੰਭੂ ਬਾਰਡਰ ’ਤੇ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਰੈਲੀ ਦਾ ਆਯੋਜਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿਚ ਪੰਜਾਬੀ ਫ਼ਿਲਮੀ ਕਲਾ-ਕਾਰ ਦੀਪ ਸਿੱਧੂ ਦੇ ਨਾਲ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਨੇ ਮੋਰਚਾ ਸੰਭਾਲਿਆ।
ਇਹ ਸ਼ੰਭੂ ਮੋਰਚਾ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਇੱਥੇ Lakha Sidhana ਨੇ ਖੁਦ ਮੀਕਿੰਗ ਵਿੱਚ ਆ ਕੇ ਭਾਸ਼ਣ ਕੀਤੇ, ਜੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਫ਼ੀ ਪਸੰਦ ਆਏ। ਉਸਦੀ ਬੇਬਾਕ ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਤਰੀਕੇ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ’ਤੇ ਅਸਰ ਕੀਤਾ। ਇੱਥੇ ਲੱਖਾ ਨੇ ਸਾਡੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਸੰਦੇਸ ਦਿੱਤਾ ਕਿ “ਇਤਿਹਾਸ ਉਹਨਾਂ ਕੁਮੈਂਟੀਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜੁਲਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਖਲੋਤੇ ਹਨ,
ਗੁਲਾਮ ਧੰਨੀ ਦੇ ਚੱਗਲੂ ਨਹੀਂ” (ਅਰਥਾਤ ਇਤਿਹਾਸ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੌਮਾਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਰੱਖਦਾ ਹੈ ਜਿਹੜੀਆਂ ਜਾਲਮਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਨਾ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੁਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ)।26 ਜਨਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਕਿਸਾਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੌਰਾਨ ਭੜਕੀ ਹਿੰਸਾ ਦੀ ਘਟਨਾ ’ਚ Lakha Sidhana ਦਾ ਨਾਮ ਚਰਚਾ ਵਿੱਚ ਆਇਆ। ਲਾਲ ਕਿਲ੍ਹੇ ’ਤੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਲਹਿਰਾਉਣ ਅਤੇ ਹਿੰਗਾਰ ਲਈ ਭੜਕਾਉਣ ਦੇ ਦੋਸ਼ਾਂ ’ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਲੱਖਾ ਨੂੰ ਮੁਲਜ਼ਿਮ ਵਜੋਂ ਚਿੰਨ੍ਹਿਆ।
ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ ’ਤੇ ਹਲਚਲ ਮਚਾਈ। ਦਿੱਲੀ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਉਸਦੀ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਲਈ ਇੱਕ ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦਾ ਇਨਾਮ ਵੀ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਨੇ ਚਾਤੁਰਾਈ ਨਾਲ ਕਈ ਹਫ਼ਤੇ ਤੱਕ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਰਿਹਾ। ਉਹ ਲੁਕਦੇ-ਛਪਦੇ ਵੀ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ’ਤੇ ਸਰਗਰਮ ਰਿਹਾ। ਇਸ ਦਰਮਿਆਨ, ਫਰਵਰੀ 2021 ’ਚ, ਇਕ ਅਜਿਹਾ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸਨੇ ਹਰ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ:
ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਬਠਿੰਡੇ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਮਹਿਲਾ ਮਹਿਰਾਜ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਜਨ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਨ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।23 ਫ਼ਰਵਰੀ 2021 ਨੂੰ ਮਹਿਰਾਜ ਪਿੰਡ ਦੇ ਅਨਾਜ ਮੰਡੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਵੱਲੋਂ ਇਸਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਇਕੱਠ ਪਾਇਆ ਗਿਆ ਜੋ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਵੱਲੋਂ ਆਯੋਜਿਤ ਸੀ। ਬਾਵਜੂਦ ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਕਿ ਲੱਖਾ ’ਤੇ ਦਿੱਲੀ ਪੁਲੀਸ ਨੇ ਕੇਸ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਪੁਲੀਸ ਮੌਜੂਦ ਸੀ, ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਮੰਚ ’ਤੇ ਆਏ ਲੱਖਾ ਨੂੰ ਹੱਥ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ।
ਲੱਗਭਗ 20 ਤੋਂ 25 ਹਜ਼ਾਰ ਲੋਕ ਉਸਦੀ ਬੋਲੀ ਸੁਣਨ ਜਮ੍ਹਾ ਹੋਏ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਧਰਤੀ-ਪੁੱਤਰ ਵਾਂਗ ਸਨਮਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਅਨਾਜ ਮੰਡੀ ਦਾ ਨੌ ਐਕੜਾਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਮੈਦਾਨ ਖਚਾਖਚ ਭਰ ਗਿਆ ਅਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕ ਕੰਧਾਂ ਤੇ ਚੜ੍ਹ ਕੇ ਜਾਂ ਬਾਹਰ ਰਸਤੇ ’ਤੇ ਖਲੋ ਤੱਕ ਸੁਣਦੇ ਨਜ਼ਰ ਆਏ।
ਇਸ ਰੈਲੀ ਦੀ ਵੱਡੀ ਖਾਸੀਅਤ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਤੇ ਗੈਰ-ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਰਹੀ। ਕੋਈ ਵੀ ਧਿਰ ਦਾ ਝੰਡਾ ਮੰਚ ’ਤੇ ਨਹੀਂ ਸਨ ਜੋ ਲਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ, ਸਗੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਨਿਸ਼ਾਨ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕੇਸਰੀ ਝੰਡੇਹੀ ਦਿੱਸ ਰਹੇ ਸਨ ਜੋ ਮੰਚ ਦੇ ਕੋਲ ਵੀ ਲਹਿਰਾ ਰਹੇ ਸਨ ਅਤੇ ਪੰਡਾਲ ਵਿਚ ਹਰੇਕ ਪਾਸੇ ਦਰਸ਼ਨ ਦੇ ਰਹੇ ਸਨ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਲੰਗਰ ਦੀ ਸੇਵਾ ਸੰਭਾਲੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਲੰਗਰ ਦੀਆਂ ਗੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਹੀ ਡਸਟਬਿਨ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ,
ਇਸ ਨਾਲ ਸਾਫ਼-ਸਫ਼ਾਈ ਅਤੇ ਸਵੇਛਾ ਸੇਵਾ ਦਾ ਉਦਾਹਰਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।ਜਦੋਂ Lakha Sidhana ਮਹਿਰਾਜ ਰੈਲੀ ਵਿੱਚ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਤਹਿੜਾ ਗੂੰਜ ਉਠੀ। ਜ਼ਮੀਨ ਹਿਲ ਗਈ ਜਿਵੇਂ ਜਵਾਨ ਦਿੱਲ ਧੱਡਕ ਰਹੇ ਹੋਣ। ਲੋਕ ਉਸਦਾ ਨਾਂ ਲੈ ਕੇ ਨਾਅਰੇ ਲਗਾ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਉਸਨੂੰ ਮੋਟਰਸਾਈਕਲ ’ਤੇ ਆਉਂਦੇ ਦੇਖ ਲੋਕ ਖੜੇ ਹੋ ਕੇ ਤਾਲੀਆਂ ਮਾਰਨ ਲੱਗ ਪਏ। ਇਕ ਅਸਲ ਰੌਕਸਟਾਰ ਵਾਲਾ ਸਵਾਗਤ Lakha Sidhana ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ।
ਮੰਚ ਤੇ ਹੋਰ ਕਿਸੇ ਬੋਲਣ ਲਈ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਜਨ ਸਭਾ ’ਚੋਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਆਉਂਦੀਆਂ “ਸਾਨੂੰ ਲੱਖਾ ਬਾਈ ਦੀ ਗੱਲ ਸੁਣਨੀ ਹੈ”।ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਸੀ ਕਿ ਇਸ ਭੀੜ ਲਈ ਲੱਖਾ ਹੀ ਅਸਲ ਨੇਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਉਸਵਿੱਚ ਆਸ ਦੇ ਹਰੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਝਲਕ ਦੇਖ ਰਹੇ ਸਨ। ਲੱਖਾ ਨੇ ਮਾਈਕ ’ਤੇ ਆਉਂਦਿਆਂ ਹੀ ਜੋਰਦਾਰ ਨਾਅਰੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀ ਗੱਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ ਤੇ ਸਿੱਧਾ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਉਤੇ ਤੀਖੇ ਤੀਰ ਚਲਾਏ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਅਸੀਂ ਸਿਰਫ਼ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਲਈ ਲੜ ਰਹੇ ਹਾਂ, ਇਹ ਕੋਈ ਵਿਅਕਤੀਗਤ ਜੰਗ ਨਹੀਂ।
ਜਦ ਦਿੱਲੀ ਆਪਣੇ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਸਿਰਾਂ ’ਤੇ ਇਨਾਮ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਤਸਵੀਰਾਂ ਜਾਰੀ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਹਾਜ਼ਿਰ ਭੀੜ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ ਡਰਕੇ ਹਟਨ ਵਾਲੇ ਨਹੀਂ”। Lakha Sidhana ਨੇ ਅਪਨੇ ਭਾਸ਼ਣ ਵਿੱਚ ਇਸ ਗੱਲ ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਿਸਾਨਾਂ, ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬੀਆਂ ਦੇ ਅਸਤਿੱਤਵ ਦੀ ਲੜਾਈ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਜਦ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਹਮਲਾਵਰਾਂ ਦਾ ਸਾਮਨਾ ਸਾਡੇ ਬਜ਼ੁਰਗਾਂ ਨੇ ਡunt ਕੇ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਇਹੀ ਰੁੱਖ ਅੱਜ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਅਪਣਾਉਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ – ਇਹ ਸੀ ਉਸਦਾ ਸੰਦੇਸ਼। ਉਸਨੇ ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਏਕਤਾ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕਰਦਿਆਂ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਮਹਿਰਾਜ ਦੀ ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਤਿੰਨਾਂ ਸੂਬਿਆਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਨੂੰ ਸੁਣਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਿਆ ਹੈ ਕਿ ਅਸੀਂ ਜਿੱਤੇ ਬਿਨਾ ਨਹੀਂ ਹਟਾਂਗੇ”।ਇਸ ਪੂਰੇ ਅੰਦੋਲਨ ਦੌਰਾਨ Lakha Sidhana ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਭੂਮਿਕਾ ਵਿਚ ਪਾਇਆ – ਇੱਕ ਯੂਥ ਆਈਕਨ (ਜਵਾਨ ਆਦਰਸ਼) ਵਜੋਂ।
ਉਹ ਕੇਵਲ ਇੱਕ ਸਾਬਕਾ ਅਪਰਾਧੀ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ, ਸਗੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਿਆ ਜੋ ਸਿੱਖਾ ਦੇ ਰਾਹ ’ਤੇ ਚੱਲ ਕੇ ਜੁਲਮ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਝੁਕਦੀ ਨਹੀਂ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਹਿੰਮਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ਕਿਸਾਨੀ ਆਂਦੋਲਨ ਦੀ ਬਦੌਲਤ,Lakha Sidhana ਦਾ ਚਿਹਰਾ “ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਵਾਜ਼” ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉਭਰਿਆ ਜਿਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਨੂੰਨ ਵਾਪਸ ਲੈਣ ’ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।
ਜਿਵੇਂ ਬਠਿੰਡੇ ਦੇ ਕਿਸਾਨ ਕਹਿੰਦੇ ਸੁਣੇ ਗਏ: “ਲੱਖਾ ਬਾਈ ਜਿਹੇ ਆਗੂਆਂ ਨੇ ਹੀ ਮੋਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਝੁਕਣ ’ਤੇ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਨੂੰ ਵੀ ਉਸੇ ਵਰਗਾ ਨੁਮਾਇੰਦਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ”। ਇਹ ਗੱਲ ਉਸਦੀ ਲੋਕਪ੍ਰਿਯਤਾ ਅਤੇ ਭਰੋਸੇ ਦਾ ਸਬੂਤ ਸੀ ਜੋ ਜਨਤਾ ਦੇ ਦਿਲਾਂ ਵਿਚ ਉਸ ਲਈ ਵਧ ਚੁਕਾ ਸੀ।
ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਖਾੜੇ ਵਿੱਚ ਕਦਮ
ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਦੀ ਕੰਮੀਆਬੀ ਦੇ ਬਾਅਦ, Lakha Sidhana ਦੀ ਚਰਚਾ ਘਰ-ਘਰ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਇੱਕ ਸਪੱਧ ਸਮਾਜ ਸੇਵੀ ਸੁਰਤ ਅਤੇ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ ਵਜੋਂ ਉਸਨੂੰ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿਤੇ। ਹੁਣ ਉਸਨੇ ਸੋਚਿਆ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ ਮੋਰਚਿਆਂ ਤੇ ਨਾਅਰੇ ਲਾਉਣ ਨਾਲ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਅੰਦਰ ਜਾ ਕੇ ਵੀ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨਾਲ, ਲੱਖਾ ਨੇ ਮੁੜ ਸਿਆਸਤ ਵੱਲ ਰੁਖ਼ ਕੀਤਾ। 2022 ਦੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਦੌਰਾਨ ਲੱਖਾ ਨੇ ਸੰਯੁਕਤ ਸਮਾਜ ਮੋਰਚਾ (SSM) ਜੋ ਕਿ ਕਿਸਾਨ ਆਂਦੋਲਨ ਤੋਂ ਉਭਰੀ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸਿਆਸੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਸੀ, ਦੀਆਂ ਤਰਫ਼ੋਂ ਮੌਰ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮਕੰਨ ਦਾਇਰ ਕੀਤਾ।
ਹਾਲਾਂਕਿ ਆਖ਼ਰੀ ਪਲ ਤੇ ਉਸਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਚੁਨਾਵ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨਾ ਮਿਲ ਸਕੀ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਸਨੂੰ ਆਜ਼ਾਦ ਉਮੀਦਵਾਰ ਵਜੋਂ ਚੋਣ ਲੜਨੀ ਪਈ। ਮੌਰ ਹਲਕੇ ’ਚ ਉਸਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਮੌਜੂਦਾ ਸਿਆਸੀ ਭਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਸੀ ਜਿਵੇਂ ਅਕਾਲੀ ਦਲ ਦੇ ਜਗਮੀਤ ਸਿੰਘ ਬਰਾੜ, ਕਾਂਗਰਸ ਦੇ ਮਨੋਜ ਬਾਲਾ ਆਦਿ। ਲੱਖਾ ਨੇ ਆਪਣੇ ਡੰਕੇ ਦੇ ਨਾਲ਼, ਯਾਨੀ “ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ” ਦੇ ਨਾਂ ਤੇ ਹੀ ਮੈਦਾਨ ਵਿਚ ਜੰਗ ਲੜੀ।
ਚੋਣ ਪ੍ਰਚਾਰ ਦੌਰਾਨ ਉਸਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹ ਕੀ ਚਿੰਤਾ, ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਦੀ ਚਰਚਾ ਅਤੇ ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਮਿਸ਼ਨ ਝਲਕਦਾ ਸੀ। ਉਹ ਹਰ ਰੈਲੀ ’ਚ ਹਾਜ਼ਰੀ ਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਕਿ “ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ਦਾ ਪਰਚਾਰ” ਹੀ ਉਸਦਾ ਮੁੱਖ ਅਜੈਂਡਾ ਹੈ । ਉਹ ਹਰੀਆਂ ਗ਼ਜ਼ਲਾਂ ਵਰਗਾ ਆਪਣੀ ज़ਰੀ ਨੂੰ ਪੁੱਛਦਾ ਕਿ “ਗਲੀਆਂ-ਨਾਲੀਆਂ ਦੀ ਮੁਰੰਮਤ ਨੂੰ ਹੀ ਤਰੱਕੀ ਨਾ ਸਮਝੋ। ਖਤਮ ਹੋ ਰਹੇ ਪਾਣੀਆਂ ਦਾ ਤੇ ਦੁਸ਼ਤ ਹੋ ਰਹੀ ਹਵਾ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਕਿਉਂ ਨਹੀਂ ਚੁਣਦੇ?”।
ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਕਰ ਕੇ ਉਹ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਵੱਡੇ ਮਸਲਿਆਂ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਦਾ ਸੀ – ਵਾਤਾਵਰਣ, ਸਿੱਖਿਆ, ਸਿਹਤ ਆਦਿ ਜਿਸ ਪਾਸੇ ਅਕਸਰ ਆਮ ਵੋਟਰ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਦੇਦੇ। ਉਹ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਕਹਿੰਦਾ, “ਅਖ਼ਬਾਰ ਪੜ੍ਹਿਆ ਕਰੋ, ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀਆਂ ਖੋਲ੍ਹਣ ਲਈ ਪੈਂਸੇ ਜੋੜੋ”। ਇਹ ਕੁਝ ਰੂੜ੍ਹੀਵਾਦੀ ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਤੋਂ ਬਿਲਕੁਲ ਵੱਖਰੀ ਪਛਾਣ ਸੀ ਜੋ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਨੇ ਬਣਾਈ – ਇੱਕ ਚੇਤਨਾ ਫੈਲਾਉਣ ਵਾਲੇ ਆਗੂ ਦੀ।
ਇਸ ਸਖ਼ਤ ਚੋਣ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਲੱਖਾ ਦੀ ਸਿਹਤ ’ਤੇ ਵੀ ਅਸਰ ਪਾਇਆ; ਉਸਨੇ ਆਖਿ ਕਿ ਕੁਝ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ’ਚ 11 ਕਿਲੋ ਤਕ ਵਜ਼ਨ ਘਟ ਗਿਆ, ਪਰ ਉਹ ਫਿਰ ਵੀ ਡਟ ਕੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਖਲੋਤ ਰਿਹਾ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਮਝਦਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਉਸਦੀ ਅਗਨੀ ਪਰੀਖ਼ਾ ਹੈ। ਨਤੀਜੇ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ, ਮੌਰ ਹਲਕੇ ਤੋਂ ਚਾਹੇ ਲੱਖਾ ਜਿੱਤ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ (ਉਸਨੂੰ ਲਗਭਗ 20% ਵੋਟ ਮਿਲੇ) ਪਰ ਇਸ ਤੋਂ ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ ਪਿਆ ਕਿ ਉਹਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਕੀ ਸੀ।
ਉਹ ਆਪਣੀ ਹਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਇਕ ਸਬਕ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਹਾਲੇ ਜਾਰੀ ਹੈ। 2024 ਵਿੱਚ, ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ (ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਅਤੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਨੇ Lakha Sidhana ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਬਠਿੰਡਾ ਲੋਕ ਸਭਾ ਸੀਟ ਤੋਂ ਉਮੀਦਵਾਰ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ । ਇਹ ਉਸਦੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਫਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੋਰ ਮੋੜ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਲੱਖਾ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਅਗੇ ਵਧਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।
ਇਸ ਵੱਡੇ ਫੈਸਲੇ ’ਤੇ ਲੱਖਾ ਨੇ ਧੰਨਵਾਦ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਕਿ “ਮੈਨੂੰ ਮੌਕਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਉਹਨਾਂ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹੱਕ ਲਈ ਆਵਾਜ਼ ਚੁੱਕਣ ਦਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਲਈ ਮੈਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ ਹਾਂ” ।
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਸੁਨੇਹਾ: ਯੁਵਾਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਦੇ ਨਾਮ ਇੱਕ ਪੈਗਾਮ
Lakha Sidhana ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਮਾਤਰ ਇੱਕ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਲਈ ਇੱਕ ਝਨਝੋੜੂ ਸੁਨੇਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਹੈ। ਇੱਕ ਸਮੇਂ ਜੋ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰ ਫੜ੍ਹ ਕੇ ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਅੱਜ ਉਹੀ ਨੌਜਵਾਨ ਆਪਣੀਆਂ ਹਥੇਲੀਆਂ ’ਤੇ ਕਿਤਾਬਾਂ, ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਅਤੇ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ ਹੱਲ ਲੈ ਕੇ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਨੁਮੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਅਤੀਤ ਕਿੰਨਾ ਵੀ ਕਾਲਾ ਹੋਵੇ, ਮਨੁੱਖ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਆਪਣੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਚਟਾਕਾ ਬਣਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਦੇ ਜੀਵਨ ਤੋਂ ਮਿਲਦੇ ਕੁਝ ਮੁੱਖ ਸਬਕ ਹੇਠ ਹਨ:
- ਨਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰਹੋ: ਨਸ਼ੇ ਦੀ ਲਤ ਉਹ ਖਤਰਨਾਕ ਜਾਲ ਹੈ ਜਿਸਨੇ ਕਈ ਘਰੇ ਉਜਾੜੇ ਹਨ। Lakha Sidhana ਨੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਨਸ਼ਾ ਵੱਡੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਨਸ਼ੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਵਾਨੀਆਂ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਸਭ ਸੰਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਾ ਮੁਕਤੀ ਦੀ ਗੱਲ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ, ਨੌਜਵਾਨ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਇਸਜ਼ਹਿਰ ਤੋਂ ਬਚ ਕੇ ਰਹਿਣ, ਖੇਡਾਂ, ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਰਗਰਮੀਆਂ ਅਤੇ ਪੜ੍ਹਾਈ ਵੱਲ ਧਿਆਨ ਦੇਣ।
- ਮਾਂ-ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਲਗਾਅ: ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ Lakha Sidhana ਨੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਇਜ਼ਤ ਲਈ ਕੇਸ ਵੀ ਝੱਲੇ ਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਤੋਂ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਭਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਰੂਹਾਂ ਨਾਲ ਪਿਆਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀਅਤ ’ਤੇ ਮਾਣ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਰਹਿਤ-ਰਿਵਾਜ਼ ਨੂੰ ਤਜਜੋ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਵਾਹਵਾਦੀ ਦੁਨੀਆ ’ਚ ਆਪਣੀਆਂ ਜੜਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ।
- ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸੂਝ-ਬੂਝ ਦੀ ਅਹਿਮੀਅਤ: Lakha Sidhana ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦੱਸਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੇਲ੍ਹ ਦੀ ਚਾਹਰ ਦੀਵਾਰੀ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਨਾਲ ਆਪਣਾ ਦਰਦ ਘੋਲਿਆ ਅਤੇ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਦੋ-ਦੋ ਮਾਸਟਰਜ਼ ਕਰਕੇ ਇਹ ਸਾਬਤ ਕੀਤਾ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਕਦੇ ਵੀ ਵੇਲਾ ਨਹੀਂ ਗਵਾਂਦੀ। ਅੱਜ ਦੇ ਨੌਜਵਾਨ ਲਈ ਇਹ ਸੰਦੇਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹੇ ਹਾਲਾਤ ਜੋ ਮਰਜ਼ੀ ਹੋਣ, ਸਿੱਖਿਆ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੱਥੋਂ ਨਾ ਜਾਣ ਦਿਓ। ਸਮਝਦਾਰੀ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੀ ਉਹ ਹਥਿਆਰ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਸਮਾਜ ਦੇ ਵਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਓਗੇ ਅਤੇ ਆਪਣਾ ਭਵਿੱਖ ਸਵਾਰੋਂਗੇ।
- ਹਿੰਸਾ ਦੀਨਾਂ ਨਾਤਾ ਤੋੜ ਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਰਾਹ: Lakha Sidhana ਨੇ ਆਪਣੇ ਅਪਰਾਧਿਕ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਮਾਰਗ ਤਾਂ ਚੁਣਿਆ ਪਰ ਕਦੇ ਵੀ ਹਿੰਸਾ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਨਹੀਂ ਅਪਣਾਇਆ। ਉਸਦਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਨ ਰੈਲੀਆਂ, ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਅਤੇ ਜਾਗਰੂਕਤਾ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਸਿੱਖ ਲੈਂ ਕਿ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਹਿੰਸਕ ਰਸਤਾ ਲੈਣਾ ਇਕ ਗਲਤ ਫੈਸਲਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਲਮ, ਭਾਸ਼ਣ, ਅਤੇ ਲੋਕਤੰਤਰਿਕ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵੀ ਇੰਕਲਾਬ ਲਿਆਇਆਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
- ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਅਹਿਸਾਸ: ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਸਿੱਖ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸੇਵਾ ਅਤੇ ਅਹਿਸਾਸ ਦੀ ਲਹਿਰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਪੈਦਾ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਗਲਤ ਫੈਸਲੇ ਨਾ ਸਹੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸੁਧਾਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਮਾਣ ਪਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। Lakha Sidhana ਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਕਰਤੂਤਾਂ ’ਤੇ ਪਛਤਾਵਾ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਸੇਵਾ ਦੁਆਰਾ ਆਪਣੇ ਲਈ ਆਦਰ ਬਣਾਇਆ। ਇਹ ਸਾਡੇ ਲਈ ਪਾਠ ਹੈ ਕਿ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਏਹੋਜਿਹੀਆਂ ਪ੍ਰਸਥਿਤੀਆਂ ਆ ਸਨ ਕਿ ਜਦੋਂ ਜ਼ਮੀਰ ਜਗਦਾ ਹੈ, ਉਸਦੇ ਆਗਿਆਨ ਨੂੰ ਸੁਣਕੇ ਚੱਲ ਪੈਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤੇ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਨਤੀਜਾ: ਉਮੀਦ ਦੀ ਕਿਰਨ ਤੇ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਸੋਚ
Lakha Sidhana ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਸਾਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਕੋਈ ਵੀ ਵਿਅਕਤੀ ਆਪਣੇ ਭੂਤ ਨੂੰ ਪਛਾੜ ਕੇ ਭਵਿੱਖ ਨੂੰ ਸੁਹਾਵਨਾ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਕਾਲਾ ਅਤੀਤ ਹੋਂਦੇ ਹੋਏ ਵੀ, ਜੇ ਉਸ ਵਿੱਚ ਨਿੱਘ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਉਹ ਸੱਚਮੁੱਚ ਤਾਰਿਆਂ ਵਰਗਾ ਚਮਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਲੱਖਾ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿੱਚ ਜਿੱਥੇ ਸੁਨਿਹਾ ਰਾਤਾਂ ਸਨ, ਉੱਥੇ ਹੀ ਅੱਜ ਚਮਕੀਲਾ ਸਵੇਰ ਵੀ ਹੈ।
ਇਸ ਕਹਾਣੀ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਭਾਵੁਕ ਪਲ ਉਹ ਹੈ ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਕ ਦੇਸੀ ਗੱਭਰੂ ਨੇ ਅੰਦਰੋਂ ਜੁੜੇ ਨਰਕ ਦੇ ਦੁਆਰ ਬੰਦ ਕਰਕੇ ਆਪਣੇ ਲਈ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਜੰਨਤ ਦਾ ਰਸਤਾ ਬਣਾਇਆ। ਇਸ ਰਸਤੇ ’ਤੇ ਉਸਨੇ ਸਾਡੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਬੇਸ਼ਕੀਮਤੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਯਾਦਗਾਰੀ ਨਿਸ਼ਾਨ ਛੱਡੇ ਹਨ।ਪੰਜਾਬ ਵਾਸੀਆਂ ਲਈ, ਖਾਸਕਰ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ, Lakha Sidhana ਇੱਕ ਜੀਤੀ-ਜਾਗਦੀ ਮਿਸਾਲ ਹੈ ਕਿ ਹਾਲਾਤਾਂ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੀ ਮਾਰ ਅਤੇ ਗੈਂਗਸਟਰ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਅੰਧਕਾਰ ਨੂੰ ਚੀਰਕੇ, ਲੱਖਾ ਨੇ ਚਿਹਰੇ ’ਤੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਲਾਲਟੇਨ ਜਗਾਈ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਕਹਾਣੀ “ਰੇਡੀਮਪਸ਼ਨ” (ਮੁਕਤੀ) ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਕਿਰਦਾਰ ਆਪਣੇ ਅੰਦਰ ਦੀ ਬੁਰਾਈ ਨੂੰ ਮਾਰ ਕੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪੈਦਾਇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਲੇਖ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲੇ ਹਰੇਕ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗੁਜਾਰਿਸ਼ ਹੈ: ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਕਦੇ ਗਲਤ ਰਸਤੇ ’ਤੇ ਵੀ ਚਲੇ ਗਏ ਹੋ, ਹੌਸਲਾ ਨਾ ਹਾਰੋ ।
ਲੱਖਾ ਵਾਂਗੋਂ ਆਪਣੀ ਅੰਦਰਲੀ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਪਛਾਨੋ, ਆਪਣੇ ਜ਼ਮੀਰ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਸੁਣੋ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰੋ। ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਸਾਡੇ ਹਥ ਵਿੱਛ ਹੈ – ਇਹ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਦੇ ਹੱਥ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਨਸ਼ੇ ਛੱਡ ਕੇ, ਹਿੰਸਾ ਤੋਂ ਤੌਬਾ ਕਰਕੇ, ਆਓ ਸਾਰੇ ਮਿਲ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤਰੱਕੀ, ਖੁਸ਼ਹਾਲੀ ਅਤੇ ਅਮਨ-ਸ਼ਾਂਤੀ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਜੋ ਅਗਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਬਿਹਤਰੀਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸਕੀਏ।
Lakha Sidhana ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਇਹ ਪਿਆਮ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਸੁੱਥਰੇ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਕਦੇ ਮਾਟਾ ਡਿੱਗ ਜਾਵੇ, ਤਾਂ ਹੰਭਾਂ ਹੌਸਲੇ ਨਾਲ ਉਸਨੂੰ ਨਿਕਾਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਣੀ ਪੁਨਹ ਚਿੱਟਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਆਸ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ, ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਉੱਜੇਲਾ ਭਵਿੱਖ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਹੈ।ਸਾਡੀ ਧਰਤੀ ਨੇ ਬਹਾਦੁਰ ਵੀਰ ਪੈਦਾ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਕਈ ਵਾਰ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਰਾਹ ਭਟਕਾ ਦੇਂਦੀ ਹੈ ਪਰ ਫਿਰ ਸਹੀ ਪਥ ’ਤੇ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਕੁਦਰਤ ਇੱਕ ਸੰਕੇਤ ਭੇਜਦੀ ਹੈ।
Lakha Sidhana ਨਿਰਦਾ ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਸਮਝ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਅੱਜ ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਨੂੰ ਸਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਾਰੇ ਨਹੀਂ ਮਨੂੰ, ਕਿਉਂਕਿ “ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਬਦਲਾਅ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹਥਿਆਰ ਹੈ ਜਾਗਰੂਕ ਅਤੇ ਦੇਸੀ ਆਦਮੀ ਦਾ ਦਿਲ”।
ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਹਰ ਉਸ ਦਿਲ ’ਤੇ ਦਸਤਕ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ ਜੋ ਆਪਣੇ ਲਈ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੰਜਾਬ ਲਈ ਕੁਝ ਸੋਚਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। Punjab Zindabad!
Lakha Sidhana ਪੰਜਾਬੀ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਨਾ ਬਣੇ ਹਨ। ਅੱਜ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਪਿੰਡ ਪਿੰਡ ਤੱਕ ਗੂੰਜ ਰਹੀ ਹੈ।
ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ, ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ‘ਤੇ ਪੜ੍ਹੋ। https://www.ndtv.com/topic/lakha-sidhana
ਸਰੋਤ (References): ਇਹ ਲੇਖ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਹਵਾਲੇ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਮਾਚਾਰ ਸਰੋਤਾਂ ਅਤੇ Lakha Sidhana ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇੰਟਰਵਿਊਜ਼ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਗਈ: India Today, Hindustan Times, Indian Express, Baaz News ਸਬਸਟੈਕ ਆਦਿ। ਇਹ ਸਭ ਹਵਾਲੇ ਲੱਖਾ ਸਿਧਾਣਾ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਲੂਆਂ ਨੂੰ ਸੱਚਾਈ ਨਾਲ ਰੌਸ਼ਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇੱਕ ਗੈਂਗਸਟਰ-ਟਰਨਡ-ਐਕਟੀਵਿਸਟ ਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ’ਚ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਦਰਜ ਕਰਵਾ ਲਈਆਂ।
