22 ਅਕਤੂਬਰ 1993 ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ Bibi Resham Kaur ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 8 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਪੁੱਤ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਬੇਰਹਮੀ ਨਾਲ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਹ ਨਿਆਂ ਦੀ ਦਰਦਨਾਕ ਕਹਾਣੀ ਹੈ।
Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦੇ ਜ਼ੁਲਮਾਂ ਦੀ ਉਹ ਸ਼ਹਾਦਤ ਜਿਸਨੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਹਮੇਸ਼ਾ ਲਈ ਰੋਂਦਾ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ
ਪਰਿਵਾਰਕ ਪਿਛੋਕੜ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਦਖ਼ਲ
Bibi Resham Kaur ਦਾ ਜਨਮ 1963 ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪਿੰਡ ਕਮਲਪੁਰ (ਤੰਦਾ ਨੇੜੇ) ਵਿੱਚ ਸਰਦਾਰ ਹੰਸਾ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਇੱਕ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਣ ਜੀਵਨ ਜੀ ਰਹੀ ਸੀ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਸਦਾ ਵਿਆਹ ਭਾਈ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ, ਜੋ ਸਿੱਖ ਆਜ਼ਾਦੀ ਲਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਭਾਈ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ “ਝੁਝਾਰੂ ਸਿੰਘ” ਘੋਸ਼ਿਤ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਇੱਕ ਕਰੂਰ ਮੁਹਿੰਮ ਚਲਾਈ ਹੋਈ ਸੀ।
ਪੁਲਿਸ ਦੀਆਂ ਲਗਾਤਾਰ ਧਮਕੀਆਂ, ਯਾਤਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਕ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੀਆਂ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀਆਂ ਕਾਰਨ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਪੇਂਡੂ ਘਰ ਛੱਡਣਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ (ਸੈਕਟਰ 15-ਡੀ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਰਨ ਲੈਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਹੋਇਆ। ਇੱਥੇ ਵੀ, ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਭਾਈ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਤਬਾਹ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣਾ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। Bibi Resham Kaur ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਰਦਾਰ ਹੰਸਾ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਭਾਈ ਕੇਵਲ ਸਿੰਘ (ਭਰਾ) ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ “ਅੰਨ੍ਹੇਵਾਹ” ਯਾਤਨਾਵਾਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸਦਾ ਮਕਸਦ ਸਿਰਫ਼ ਭਾਈ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਸੁਪਰਦ ਕਰਵਾਉਣਾ ਸੀ ।
22 ਅਕਤੂਬਰ 1993: ਯਾਤਨਾ ਅਤੇ ਸ਼ਹਾਦਤ ਦਾ ਦਿਨ
22 ਅਕਤੂਬਰ 1993 ਨੂੰ, ਇੱਕ ਮੁਖ਼ਬਰ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਤੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿੱਚ Bibi Resham Kaur ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 8 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਦੁਧ ਚੁੰਘਦੇ ਬੱਚੇ ਕਾਕਾ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ। ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਪੁਲਿਸ ਨੇ Bibi Resham Kaur ਨਾਲ ਇੰਨੀ ਬਰਬਰ ਸਲੂਕ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇੱਕ “ਪੱਥਰ ਦਿਲ” ਵਿਅਕਤੀ ਵੀ ਰੋ ਪਵੇ।
ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਿਸੇ ਵੀ ਯਾਤਨਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਚੁੱਪ ਰਹੀ, ਤਾਂ ਕਾਇਰ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਵਿਅਰਥ ਕਰੂਰਤਾ ਦਾ ਸਹਾਰਾ ਲਿਆ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 8 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰਕੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ‘ਤੇ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ। ਬੱਚਾ ਦਰਦ ਅਤੇ ਠੰਡ ਕਾਰਨ ਤੜਪ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਚੀਕਾਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਪਰ ਬੀਬੀ ਰੇਸ਼ਮ ਕੌਰ ਨੇ ਧਰਮ ਨਾਲ ਡੋਲਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਵਾਂ ਵਰਗੀ ਸੀ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਟੁਕੜੇ-ਟੁਕੜੇ ਹੁੰਦੇ ਵੇਖਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਸਿੱਖੀ ਨਹੀਂ ਛੱਡੀ। ਆਖ਼ਰਕਾਰ, ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਅਤੇ Bibi Resham Kaur ਨੂੰ ਵੀ ਯਾਤਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ।
ਝੂਠੇ ਬਚਾਅ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਲਈ ਲੜਾਈ
ਆਪਣੇ ਜੁਰਮਾਂ ਨੂੰ ਲੁਕਾਉਣ ਲਈ, ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰੈਸ ਰਿਲੀਜ਼ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਕਿ Bibi Resham Kaur ਨੇ “ਕੱਚ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਕੱਟ ਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ” ਹੈ। ਇਸ ਝੂਠ ਦਾ ਆਧਾਰ ਬਣਾਉਣ ਲਈ, ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸਰਦਾਰ ਹੰਸਾ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਝੂਠਾ ਬਿਆਨ ਲਿਖਣ ਅਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ। ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਅਤੇ ਪੁਲਿਸ ਆਪਣੇ ਅਪਰਾਧ ਨੂੰ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੁਕਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹੀ ।
1990 ਦਾ ਦਹਾਕਾ: ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦਾ ਸੰਕਟ
Bibi Resham Kaur ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਕੋਈ ਅਲੱਗ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਵਿਆਪਕ ਉਲੰਘਣਾ ਦਾ ਇੱਕ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। 1980-90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ, ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਸਿੱਖ ਵਿਅਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ਼ ਗੈਰ-ਕਾਨੂੰਨੀ ਗਿਰਫਤਾਰੀਆਂ, ਗੁਮਸ਼ੁਦਗੀਆਂ, ਯਾਤਨਾਵਾਂ, ਅਤੇ ਗੈਰ-ਆਧਿਕਾਰਿਕ ਫਾਂਸੀਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਅਮਨ ਦੇ ਦਾਅਵਿਆਂ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ, 1994 ਦੀ ਇੱਕ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪੁਲਿਸ “ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੇ ਕਵਰ” ਹੇਠ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਸੀ ਅਤੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਭਾਵਨਾ ਪ੍ਰਬਲ ਸੀ ਕਿ ਪੁਲਿਸ “ਕਾਨੂੰਨ ਤੋਂ ਉੱਪਰ” ਸੀ ।
ਨਿਆਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼: ਅਪਰਾਧੀਆਂ ਦੀ ਬੇਇਨਸਾਫੀ
Bibi Resham Kaur ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਮੁੱਖ ਦੋਸ਼ੀ ਐਸਐਸਪੀ ਰਾਜਕਿਰਨ ਬੇਦੀ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਹੇਠ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਇਹ ਜੁਰਮ ਅੰਜਾਮ ਦਿੱਤੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਘਟਨਾ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਇਹ ਦੋਸ਼ਮੁਕਤੀ ਦਾ ਪੈਟਰਨ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਿੱਥੇ ਕੇਂਦਰੀ ਜਾਂਚ ਬਿਊਰੋ (CBI) ਅਤੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਕਮਿਸ਼ਨ (NHRC) ਵਰਗੀਆਂ ਏਜੰਸੀਆਂ ਨੇ ਪੀੜਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਿਆਂ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲਤਾ ਦਾ ਪ੍ਰਗਟਾਵਾ ਕੀਤਾ ।
ਸ਼ਹਾਦਤ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ: ਸੱਚ ਦੀ ਲੜਾਈ ਜਾਰੀ ਹੈ
Bibi Resham Kaur ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਦੁਖਦਾਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਸੱਚਾਈ, ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਲਈ ਬਲੀਦਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀ ਲੜੀ ਨੂੰ ਜੋੜਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬਾਬਾ ਬੰਦਾ ਸਿੰਘ ਬਹਾਦਰ ਦਾ ਪੁੱਤਰ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸ਼ਹੀਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਅਟੁੱਟ ਹਿੰਮਤ, ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲੀ ਧੀ ਹੋਣ ਦਾ ਸਬੂਤ ਹੈ, ਜਿਸਨੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਝੁਕਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਅੱਜ, ਉਸਦੀ ਯਾਦ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਨਿਸ਼ਾਨੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਰਿਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਚੇਤਾਵਨੀ ਹੈ ਜੋ ਸੱਤਾ ਦੇ ਨਸ਼ੇ ਵਿੱਚ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਕੁਚਲਦੇ ਹਨ ।
ਸ਼ਰਧਾਂਜਲੀ: Bibi Resham Kaur
Bibi Resham Kaur ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸੁਨਹਿਰੀ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਸਿੱਖੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ – “ਸਰਬੱਤ ਦਾ ਭਲਾ” ਅਤੇ “ਧਰਮ ਦੀ ਖਾਤਿਰ ਜੂਝਣਾ” – ਨੂੰ ਅੱਖਰ ਅੱਖਰ ਨਿਭਾਇਆ। ਉਸਦਾ ਬਲਿਦਾਨ ਸਾਨੂੰ ਯਾਦ ਦਿਵਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਕਿ ਅਨਿਆਂ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਵੀ, ਸੱਚ ਅਤੇ ਧਰਮ ਲਈ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਿਣਾ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਕਹਾਣੀ ਕੇਵਲ ਸ਼ੋਕ ਦੀ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਹਿੰਮਤ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਅਟੁੱਟ ਸੱਚਾਈ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਪੀੜ੍ਹੀ ਨੂੰ ਅਨਿਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਦੀ ਹੈ।
ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਵੀ ਪੂਰੇ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਪੜੋ: ਸ਼ਹੀਦ ਬੀਬੀ Paramjit Kaur Sandhu (1984): ਹਰਿਮੰਦਰ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਲਈ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਈ ਨਿਡਰ ਸਿੱਖ ਯੋਧੇਗਾਰੀ
5 ਅਕਸਰ ਪੁੱਛੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਸਵਾਲ
1. ਬੀਬੀ ਰੇਸ਼ਮ ਕੌਰ ਕੌਣ ਸਨ?
Bibi Resham Kaur ਇੱਕ ਸ਼ਹੀਦ ਸਿੱਖ ਔਰਤ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 22 ਅਕਤੂਬਰ 1993 ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਤੀ ਭਾਈ ਜਗਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਠਿਕਾਣੇ ਦਾ ਪਤਾ ਨਾ ਦੇਣ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ 8 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਯਾਤਨਾਵਾਂ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਸ਼ਹੀਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ।
2. ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਦੀ ਮੌਤ ਕਿਵੇਂ ਹੋਈ?
ਪੁਲਿਸ ਨੇ Bibi Resham Kaur ਦੇ 8 ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਬੱਚੇ ਕਾਕਾ ਸਿਮਰਨਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਨੰਗਾ ਕਰਕੇ ਬਰਫ਼ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ‘ਤੇ ਬਿਠਾ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਦਰਦ ਅਤੇ ਹਾਈਪੋਥਰਮੀਆ ਕਾਰਨ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਕਾਰਵਾਈ ਐਸਐਸਪੀ ਰਾਜਕਿਰਨ ਬੇਦੀ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਹੇਠ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ।
3. ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਜੁਰਮਾਂ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਲੁਕਾਇਆ?
ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਝੂਠਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ ਕਿ ਬੀਬੀ ਰੇਸ਼ਮ ਕੌਰ ਨੇ “ਕੱਚ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨਾਲ ਆਪਣੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਕੱਟ ਕੇ ਖੁਦਕੁਸ਼ੀ ਕਰ ਲਈ” ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਗ੍ਰਿਫ਼ਤਾਰ ਕਰਕੇ ਇਸ ਝੂਠੇ ਬਿਆਨ ‘ਤੇ ਦਸਤਖਤ ਕਰਵਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਅਸਫਲ ਰਹੇ ।
4. ਕੀ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਨੂੰ ਕਦੇ ਸਜ਼ਾ ਮਿਲੀ?
ਨਹੀਂ, ਐਸਐਸਪੀ ਰਾਜਕਿਰਨ ਬੇਦੀ ਸਮੇਤ ਕਿਸੇ ਵੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੂੰ ਇਸ ਕੇਸ ਲਈ ਸਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 1980-90 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਦੌਰਾਨ ਹੋਈਆਂ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰ ਉਲੰਘਣਾਵਾਂ ਲਈ ਦੋਸ਼ਮੁਕਤੀ ਇੱਕ ਸਿਸਟਮੈਟਿਕ ਸਮੱਸਿਆ ਰਹੀ ਹੈ ।
5. ਬੀਬੀ ਰੇਸ਼ਮ ਕੌਰ ਦੀ ਸ਼ਹਾਦਤ ਕਿਉਂ ਯਾਦ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ?
ਉਹ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਮਾਤ੍ਰਿਕ ਬਲਿਦਾਨ, ਅਟੁੱਟ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਬਣ ਗਈ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਕਹਾਣੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਬੇਕਸੂਰ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਨਿਆਂ ਦੀ ਮੰਗ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧਤਵ ਕਰਦੀ ਹੈ।
BibiReshamKaur #SikhMartyr #PunjabPoliceAtrocities #HumanRightsViolations #SikhHistory #JusticeForPunjab #NeverForget1993
ਪੰਜਾਬੀ ਟਾਈਮ ਨਾਲ ਜੁੜੋ! ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਸ਼ਹੀਦ ਬੀਬੀ ਰੇਸ਼ਮ ਕੌਰ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਨੂੰ ਹੋਰਾਂ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਲਈ ਇਸ ਲੇਖ ਨੂੰ ਲਾਈਕ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਕਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਲਿਖੋ। ਸਾਡੇ ਨਾਲ਼ ਜੁੜੇ ਰਹਿਣ ਲਈ “ਪੰਜਾਬੀ ਟਾਈਮ Facebook Page “ ਨੂੰ ਫੋਲੋ ਕਰਕੇ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਦੀਆਂ ਅਣਕਹੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹੋ। ਆਓ ਮਿਲ ਕੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਵੀਰਾਂ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਈਏ! 🙏 ਸਤਿਨਾਮ ਸ੍ਰੀ ਵਾਹਿਗੁਰੂ!
© ਪੰਜਾਬੀ ਟਾਈਮ, 2025
